7 روش کاربردی برای کنار گذاشتن گوشی

آنچه در این مقاله می خوانید:

مقدمه

مزایای استفاده

راهکارهای درست مدیریت استفاده

مقدمه

امروزه هممون می دونیم که استفاده از گوشی ، تبلت، لپ تاپ و وسایل دیگه ی الکترونیکی جزء جدایی ناپذیر زندگی شخصیمون شده. برای شما دانش آموزان حتی تصور کردن دنیایی که قبل از اون، این ابزار نبودن سخته و ممکنه براتون جالب باشه که بدونین زندگی بدون این ابزار برای پدر مادراتون چطور بوده و اونا زمانشونو چطوری سپری میکردن.

به همین خاطره که این روزا به شما میگن "نسل دیجیتال" ، چون تو دوره ای به دنیا اومدین که استفاده از این ابزارها خیلی معموله و اکثریت مردم دنیا دارن ازش استفاده میکنن. اصطلاحا به زمانی که افراد برای استفاده از این ابزارها میذارن گفته میشه: "Screen Time"  که اگه بخواهیم به فارسی ترجمش کنیم میشه زمان استفاده از "صفحه نمایش" ، چون همه ی این ابزارها و یا ابزارهای دیگه ای مثل ایکس باکس، کنسولهای بازی، تلوزیون و ... صفحه نمایش دارن.

خب حالا که با این اصطلاحات آشنا شدیم بریم قدم بعدی ببینیم استفاده از این ابزارها چه کمکی به بهبود روند زندگی ما آدمها کرده؟

مزایای استفاده: 

خب مسلمه که ما به وسیله این ابزارها با دنیای وسیعی از اطلاعات روبرو میشیم که به شکل های مختلف میتونیم ازش استفاده کنیم. دیدن ویدیو و فیلم، شنیدن موسیقی و پادکست، عکاسی و فیلمبرداری، استفاده از انواع مختلف ابزارهاشون از چراغ قوه و ماشین حساب گوشی گرفته تا انواع مختلف برنامه ها و اپلیکیشن هایی که رو لپ تاپ و گوشی داریم، بازی و تجربه ی دنیای خلاقانه و خلق کردن محتواهای جدید، ارتباط و گسترش تعاملات اجتماعیمون به خصوص در شبکه های اجتماعی و موارد دیگه ای که میدونین. حقیقتا زندگی کردن بدون هر کدوم ازینا سخت و غیرقابل تحمله.  اما نکته ی مهم اینه که  استفاده از اینها رو بتونیم مدیریت کنیم و به عبارتی زمان استفاده از صفحات نمایش رو کاهش بدیم چون همتون با تبعات منفی استفاده ی زیاد از این ابزارها آشنایین و ممکنه بارها با اطرافیان از جمله والدینتون به چالش خورده باشین که " بس کن، صبح تا شب سرت تو گوشیته! ، با لپ تاپ چیکار میکنی که همه وقتتو گرفته؟، تلوزیون خاموش کن بشین پای درسات و امثال اینها...".

تو این مقاله قصد دارم در مورد راهکارایی صحبت کنم که بتونین زمان استفاده از این ابزارها که بیشترینش گوشیتون هست رو کاهش بدین.

راهکارهای درست مدیریت استفاده 

1- تعیین کنین هدفتون چیه؟

به این میگن استفاده ی آگاهانه، قبل اینکه برین سراغ گوشی، لپ تاپ یا هر وسیله ی دیگه با خودتون بگین هدفم چیه؟ میخوام پیامامو چک کنم؟ ویدیو آموزشی ببینم؟ به دوستم تلفن بزنم، برای پروژم پاورپوینت درست کنم؟ و امثال این اهداف... اینطوری مغزتون هدفمند میشه و میتونین به مغزتون کمک کنین که دنبال محتواهای بی ارزش یا نامناسب نره. یکی از بدی های استفاده از اینترنت و شبکات اجتماعی اینه که پر از تبلیغاتیه که ممکنه حواس شما رو پرت کنه و یا جذابیت های مختلفی داشته باشن که بعضی وقت ها مناسب شما نیستن ولی درعین حال کنجکاوی شما رو هم بر انگیختن.

2- برای استفاده از این ابزار برنامه زمانی (روتین) بذارین.

هم برای انجام کارهای روزانه تون برنامه بچینین و هم برای استفاده از گوشی و تبلت. مثلا شما فردا قراره هم یک کنفرانس تو کلاس ارائه بدین و هم امتحان علوم دارین. برای برنامه ی امروزتون یک زمانی رو باید صرف گشتن توی نت برای محتوای کنفرانس در نظر بگیرین، یک زمانی برای خواندن علوم ، و زمانی هم برای انجام کارهای شخصی مثل استراحت و حمام و... و ممکنه این وسط یک کلاس متفرقه  مثل زبان یا ورزش هم داشته باشین.

نکته ی بعدی در برنامه ریزی اینه که علاوه بر برنامه ریزی روزانه برای استفاده از گوشی هم برنامه بذارین مثلا برای خودتون ساعت تعیین کنین و بگین من تا ساعت 8 میتونم از گوشیم استفاده کنم. هدفم پیدا کردن محتوا برای کنفرانس فرداست. پس یا نوتیف های برنامه هاتون رو ببندین یا از اپلیکیشن های مدیریتی استفاده کنین. در مورد این اپلیکیشن ها قبلا هم تو مقالات مربوط به تمرکز توضیح دادم خودتون هم در موردش سرچ کنین کلی اطلاعات کسب میکنین.

3- سعی کنین چندتا کار رو با هم انجام ندین

خیلی از ماها هستیم که همزمان که داریم غذا میخوریم از گوشی هم استفاده میکنیم یا فرضا  همزمان که درس می خونین گوشیتون کنارتونه و دارین پیام هایی هم که میاد رو چک میکنین یا تلوزیون روشنه و دارین مسابقه ی فوتبال هم دنبال میکنین. مشخصه که مغز برای انجام دادن هر کدوم از این کارها نیاز به زمان مجزا داره و اگه به فرض چندتا کارو باهم انجام بدین با کیفیت پایین تر و حواس پرتی ممکنه انجام بدین.

4- قبل از خواب و بعد از بیدار شدن به گوشی نگاه نکنین.

یکی از بزرگترین اشتباهات اکثر ما استفاده از این وسایل به خصوص گوشی قبل از خوابیدن و تو رختخوابه یا به محض بیدار شدن. خود من هم متاسفانه بارها پیش اومده که این کارو انجام دادم ولی حقیقت اینه که کیفیت خواب تحت تاثیر استفاده از نور این وسایل هست به خصوص که اکثرا با چراغ خاموش استفاده میکنین . نور آبی این وسایل ، ترشح هورمون ملاتونین که در زمان خواب ترشح میشه رو با اختلال مواجه میکنه. ترشح ملاتونین به میزان نور محیط بستگی داره. غده ی پینه آل در تایکی شروع به ترشح ملاتونین میکنه که بدن رو آماده خواب کنه. حداقل 30 تا 60 دقیقه قبل خواب باید مواجهه با نور گوشی رو کم کنین.

دیگه اینکه شبکه های اجتماعی با موضوعات متنوعی که به ما ارائه میدن احساسات متفاوتی رو در ما بیدار میکنن از جمله اضطراب، غمگینی، حسادت یا مقایسه ذهنی که اینها همه فرآیند خواب رو به تعویق می اندازن و اگه در اول روز همدیده بشن و این احساسات رو بالا بیارن باعث کیفیت پایین کارهامون در ادامه ی روز می شن.

5- روزهای تعطیل زمان استفاده رو مدیریت کنین.

در روزهای تعطیل و آخرهفته ها همه ی ما مستعد اتلاف وقت با گوشی و اینترنت هستیم . پس حتما برای این زمان ها از قبل برنامه ریزی کنین.

6- روابط حضوری تون رو تقویت کنین.

با پررنگ کردن روابط خانوادگی و دوستانه سعی کنین تمرکزتون رو از روابط مجازی و گذروندن وقت با گوشی و لپ تاپ بردارین و به روابط واقعی بپردازین. اگه این روزا اکثر دوستانتون در فضای مجازی هستن سعی کنین در محیط های مختلفی که مراوده دارین از جمله مدرسه، کلاس های مختلف، باشگاه، محیط های خانوادگی و... دوستان جدیدی پیدا کنین و باهاشون وقت بگذرونین. کیفیت ارتباطات و یادگیری ارتباطات موثر در فضای واقعی بسیار بالاتر از ارتباطات مجازیه چون در ارتباطات مجازی بعضی از ارکان مهم ارتباط مثل دیدن یا حضور داشتن وجود نداره.

7- استفاده خلاقانه و کاربردی از این ابزار.

اگه علاقه مند به استفاده از این ابزار هستین سعی کنین به دنبال یادگیری مهارتهای جدید با اونا باشین مثلا برنامه نویسی، فتوشاپ، ادیت، سرچ کردن، تحقیق کردن و امثال آن...این نوع استفاده ی هدفمند حتی اگر زمان زیادی رو با این ابزار صرف کنین در شما احساس بدی بوجود نمی آره و اتفاقا احس کفایتمندی و اعتماد به نفس شما رو بالاتر هم خواهد برد. هم چنین چالش هاتون  با اطرافیان از جمله والدینتون کاهش خواهد یافت.

در کل هر کدوم از شما شاید راه حل خلاقانه ای برای مدیریت خود در استفاده از این ابزار پیدا کرده باشین و براتون سودمند واقع شده باشه. با توجه به شناختی که از خود دارین سعی بر کاهش وابستگی تون به این ابزارها داشته باشین.

مهسا بابامحمدی

روانشناس کودک و نوجوان