خیلی مواجه میشم با دانش آموزایی که شکایتشون اینه که : همین که شروع میکنم به درس خوندن کلی فکر میاد تو سرم و اصن یادم میره داشتم چی میخوندم! از زمانیکه دسترسی همه مون به ابزارهای الکترونیکی بیشتر شده تمرکز حواس سخت تر شده؛ چون در آن واحد، کلی محرک حسی وارد مغز میشه که باید اونا رو پردازش کنه. شاید بگین خب من زمان انجام بازیها تمرکز دارم ولی موقع درس خوندن نه! درسته،  با اینکه تو بازیها هم کلی محرک حسی هست ولی چون ما زمان بازی از اون کار لذت میبریم و در نتیجه مدارهای پاداش مغزمون داره روشن میشه امکان نگهداشتن توجهمون رو اون فعالیت بالا میره . اما چیکارکنیم که بتونیم تمرکزمونو زمان مطالعه هم تقویت کنیم؟

1. به چیزایی که حواس‌تون رو پرت می‌کنه دقت کنین و براساس اونا یک برنامه برای مطالعه برای خودتون تنظیم کنین. سعی کنین در یک جای آروم مثل  کتابخونه یا سالن مطالعهدرس بخونین یا اگه تو خونه این از میز مطالعه استفاده کنین و مدام به خودتون بگین که قراره مثلا تا نیم ساعت روی مبحث تمرکز کنم و هر فکری اومد تو ذهنتون به خودتون بگین من میتونم به افکارم غلبه کنم این کار رو هر بار که حواس پرتی پیش میاد تکرار کنین، میدونم که کار سختیه اما با تمرین میتونین مهارتشو کسب کنین.

2. به خودتون استراحت بدین. زندگی همه مون پراز دغدغه و شلوغیه پس واقعا تعجبی نداره که حواستون پرت شه. هر 20 تا 25 دقیقه زمان مطالع میتونین اندازه 5 دقیقه به خودتون استراحت بدین. میتونین افکاری رو که حین مطالعه میاد سراغتون توی دفترچه تون یادداشت کنین و تو اون 5 دقیقه ای که به خودتون استراحت دادین در موردشون فک کنین و بعد دوباره به خودتون بگین که خب دیگه الان زمان مطالعه اس و باز باید برگردم سر درسم!

اگه تایم استراحتتون یک طولانیتره مثلا یک ربع به خودتون فرصت دادین سعی کنین زیاد از محیط مطالعتون دور نشین، یکم تو اتاق میتونین راه برین، چیزی بخورین. سعی کنین سراغ گوشی یا تلوزیون بای مطالعه نرین چون که واقعا وسوسه انگیزن و زمان رو ازتون میدزدن.

3. زمان مطالعه برای خودتون هدف تعیین کنین و براساس اونا جلو برین، سعی کنین اهدافتون دور از انتظار وتواناییتون نباشه . مثلا با خودتون برنامه بریزین توی سه ساعتی که من امروز میخوام مطالعه کنم باید دوتا درس از فصل 6 ادبیات و دو درس از شیمی رو بخونم و براساس اون زمان بندی کنین. زمانی که حجم مطالب بالاست اولویت بندی کنین و شروع کنین به خوندن از مطالب مهم تر و اونایی مه تو یادگیریشون مشکل دارین. مثلا اگه قراره برای امتحان فردا 4 فصل از زیستتون رو بخون اول برین سراغ اون بخشهایی که سخت تره براتون یا تازه یادگرفتین و کمتر تو حافظه تون ثبت شده. میتونین از خلاصه نویسی یا تهیه فلش کارت یا دیگر راهها هم برای بهبود یادگیری تون استفاده کنین.

4. گوشی موبایل یا تبلتتون رو مدیریت کنین. اول اینکه لزومی نداره موقع درس خوندن گوشیتون کنارتون باشه چون وسوسه میشین دائم چکش کنین. میتونین بذارینش جای دیگه ای از خونه و یا اگه اینکارو انجام ندادین بذارینش روی حالت سکوت و همه ی اعلان های گوشیتونو خاموش کنین. میتونین کلا اینترنتتون رو قطع کنین و اگه پیام یا زنگی داشتین بعد زمان مطالعه بهش پاسخ بدین. بعضیا میگن ما زمان مطالعه از گوشی استفاده میکنیم مثلا از ماشین حسابش یا توی نت دنبال نمونه سوال یا جواب سوالا میگردیم. خب اینجا کارتون یکم سخت تر میشه میتونین قبل درس خوندن جزوه یا نمونه سوال یا هر چیزی رو که لازم دارین دانلود کنین و با نت خاموش از گوشی استفاده کنین یا سوالاتونو موکول کنین به بعد از زمان مطالع که امکان به دست گرفتن گوشی دارین و اون زمان دنبال جواب سوالاتون بگردین. با این جال اگه بازم نتونستین میتونین برنامه هایی رو نصب کنین که بهتون کمک میکنن موقع مطالعه، برنامه یا وب سایت ها و یا هر چیزی که لازم باشه رو مسدود میکنن و به شما تو مدیریت کردن کمک میکنن.

5. زمانی سطح انرژیتون بالاست شروع کنین به مطالعه: این کار بستگی به حجم مطالب مورد مطالعه، زمان استراحت و غذا خوردنتون ، خلوتی محیط درس خوندن و دیگر عوامل داره. اکثر اوقات ما کارایی که سخت تره و حس خوبی بهش نداریم رو به تعویق میندازیم و میذاریمش برای آخر کار! خب این کار باعث سخت شدن فرآیند تمرکز میشه. با خودتون مقابله کنین و مطالب سخت تر  رو بذارین زمانی که انرژیتون بیشتر و فرصت فکر و یادگیری بیشتری دارین و مطالب ساده تر باشن برای آخر یا از اونا به عنوان جایزه ای برای خودتون استفاده کنین. " آخ جون قسمتای سخت تموم شد و رسیدم به آسونترا".

6. چندتا کارو با هم انجام ندین.انجام همزمان چندین کار تمرکزتون رو میگیره مثلا بعضی دانش آموزا میگن من موقعی که آهنگ گوش میدم درس میخونم یا تکالیفمو انجام میدم. خب ممکنه بعضی ها به این روش عادت کردن باشه ولی به طور معمول انجام چند فعالیت که در آن واحد چند حس رو درگیر میکنه فرآیند نگهداشت توجه رو کند و یا ناقص می کنه.

7. از تکنیک " من اکنون باید اینجا باشم " استفاده کنین. هر زمان حس کردین حواستون پرت شده ، متوقف بشین و با خودتون این جمله رو تکرار کنین. ممکنه که مجبور بشین چندین بار این کارو انجام بدین ولی به تدریج خواهید دید که تمرکزتون نسبت به قبل بیشتر شده.

برنامه مطالعه

برنامه برای مطالعه تون تنظیم کنین. وقتی کلاس های مختلف دارین یا درسهای مختلف برای خوندن دارین به نظرتون مدیریت کردنش سخت میاد . درسته سخته اما سختیش زمانی چند براب میشه که برنامه ای برای خوندن ندارین. فرآیند برنامه ریزی رو برا خودتون سخت نکنین. یک جدول بکشین و در اون زمان ها و مطالب و کارهاتون رو بذارین. یک ستون میشه زمانها و ستون دیگه کارها . حالا به ترتیب اهمیت تو برنامه بذارین. سعی کنین منطقی برنامه بچینین و برحسب توانمندیهاتون. برخی دانش آموزا رو دیدم که برنامه های سخت برا خودشون در ظر میگیرن مثلا با این که میدونه امروز تو مدرسه خیلی خسته شده برای خودش وقت استراحت نمیذاره و شروع میکنه به تقسیم بندی زمانش...خب احتمال اینکه اصلا اون برنامه پیش نره زیاده. یا مثلا دانش آموزی که کندخونه ولی 5 درس زیست رو گذشته برای یک ساعت آینده اینجا به تواناییهای خودش دقت نکرده!

سعی کنین به برنامتون پایبند باشین ولی اگه روندش به دلیل شرایطی تغییر کرد انعطاف پذیر باشین مثلا اگه فردا امتحان داشتین و طبق برنامتون باید تا ساعت 10 مطالبو تموم میکردین ، اما مادرتون ناگهان حالش بد شده و شما مجبور شدین بخشی از زمانتون رو بذارین برای رسیدگی به امور، خب میتونین تایم مشخصی رو در نظر بگیرین و استراحت کنین و بعد دوباره قسمتای باقیمونده رو بخونین مثلا سه درس باقیمونده رو بذارین صبح زود بیدارشین و بخونین. این یک مثاله بچه ها . هر کدوم سبک مطالعه و سبک خواب خودتون رو دارین و باید بر حسب سبک شخصی خودتون جلو برین . از برنامه کسی تقلید نکنین چون ممکنه به درد شما نخوره.

توی برنامتون سعی کنین هر دو ساعت یکبار درس رو عوض کنین تا احساس خستگی کمتری کنینو بتونین طولانیتر مطالعه کنین مثلا دئ ساعت عربی خوندین حالا برین سراغ یک درس دیگه و باز برگردین سراغ عربی.

به خودتون جایزه بدین و از حواس پرتی تون به عنوان راهی مثبت برای افزایش انگیزه تون استفاده کنین. مثلا اگه زمان خوندن درس هندسه یهو به ذهنتون میرسه برین یوتوب و کلیپای  چالش خوردن رو ببینین، به خودتون بگین اگه یک ساعت هندسه ام رو خوندم میتونم بعدش به خودم جایزه بدم و برم یوتوب و کلیپای مورد علاقم رو ببینم.

سعی کنین مکان مطالعه تون نور کافی داشته باشه، زیاد گرم و سرد نباشه، بعضیا ترجیح میدن ساکت ساکت باشه و بعضیا دوست ندارن تو سکوت محض درس بخونن چون بیشتر حاسشون پرت میشه. بهتره که رو بدیوار درس بخونین و جلوتون پنجره یا منظره حیاط نباشه ولی زمان استراحت میتونین برین جلوی پنجره و چند دقیقه ای وقت بگذرونین. اگه تو خونه دارین درس میخونین به بقیه اطلاع بدین که مزاحم درس خوندنتون نشن .اگه خونتون پر و سر و صداس میتونین از گوش گیر یا هدفون استفاه کنین. کسایی که دوست دارن زمان درس خوندن با موسیقی درس بخونن بهتره از موسیقی هایی که کلام ندارن و یا خیلی ریتمیک نیستن استفاده کنن.

در نهایت به خاطر داشته باشین که تمرکز یک از فرآیندهای مغزیه که با تمرین مداوم به دست میاد و تقویت میشه. خوشحال میشم اگه نکته ای مد نظرتون هست باهام به اشتراک بذارین

ضمنا توی این مقاله سعی شد که به سوال یکی از کاربران که پرسیده بود موقع درس خوندن تمرکز ندارم پاسخ  داده بشه . ممنون از توجه و وقتی که برای خوندن این مقاله گذاشتین.